هر وسیله‌ای برای بهبود عملکرد و عمر بیشتر نیاز به مراقبت و تمیز کردن‌های دوره‌ای دارد، خودنویس ها هم از این امر مستثنا نیستند ونیاز به تمیزکردن دوره‌ای دارند تا عملکرد بهتری داشته باشند. این مقاله به مباحث اصولی تمیز کردن خودنویس ها پرداخته و همچنین تکنیک‌هایی پیشرفته برای کاربران با تجربه‌تر معرفی می‌کند.
فهرست مطالب:
- چرا باید خودنویس را تمیز کرد؟
- کی باید خودنویس را تمیز کنم؟
- نکات ابتدایی تمیز کردن خودنویس
- چگونه یک خودنویس را شستشو دهیم؟
- وسایل تمیز کردن خودنویس
- کیت‌های تمیز کردن خودنویس
- چگونه سرقلم را تمیز کنیم؟
- چگونه کانورتر را تمیز کنیم؟
- چگونه درب خودنویس را تمیز کنیم؟
- تکنیک‌های خاص تمیز کردن خودنویس
- چگونه خودنویس pelican demonstrator خود را تمیز کنیم؟
- چگونه خودنویس لامی ۲۰۰۰ خود را تمیز کنیم؟
- چگونه از محلول‌های تمیز کردن خودنویس استفاده کنیم؟
- محلول‌های تمیز کردن تجاری
- محلول‌های تمیز کردن خانگی
- نکات و ترفندهای عمومی
- نتیجه‌گیری
چرا باید خودنویس را تمیز کرد؟
خودنویس از طریق خاصیت مویینگی کار می‌کند. در خودنویس، جوهر از طریق یک کانال در تغذیه‌کننده و شکاف سرقلم به کاغذ جاری می‌شود. طی زمان، ذرات گرد و غبار، الیاف کاغذ و پوسته‌های خشک شده از جوهر ممکن است در قلم و تغذیه‌کننده انباشته شوند و مویینگی را مختل کند و این اتفاق باعث ناپایداری در نوشتن، کچلی انداختن در نوشته و غیره می‌شود.
کی باید خودنویس را تمیز کنم؟
خودنویس‌ها باید هر ۴ تا ۸ هفته یک بار تمیز شوند، حتی اگر هنوز به خوبی می‌نویسند و مشکلی ندارند. همچنین باید خودنویس را هر زمان که جوهرتان را تغییر می‌دهید تمیز کنید. این کار باعث می‌شود که جوهرها در داخل قلم باهم ترکیب نشوند، و از ایجاد رنگ‌های نامشخص و امکان واکنش نامطلوب جوهرها با یکدیگر جلوگیری می‌کند.
برای مرور سریعی از اینکه چه موقعی باید خودنویستان را تمیز کنید، به جدول زیر مراجعه کنید:
| – زمان تمیز کردن پایه‌ای و ابتدایی | اگر قلمتان به خوبی می‌نویسد و قصد تغییر جوهر ندارید |
| زمان شستشوی خودنویس | اگر قلمتان بد می‌نویسد یا قصد تغییر جوهر دارید |
| زمان تمیز کردن بخش سرقلم | اگر قلمتان را با جوهرهای خاصی پر کرده‌اید یا می‌خواهید قلمتان را به صورت کامل تمیز کنید |
کی باید خودنویس را تمیز کنم؟
– تایم تمیز کردن پایه‌ای و ابتدایی: اگر قلمتان به خوبی می‌نویسد و قصد تغییر جوهر ندارید.
– زمان شستشوی خودنویس: اگر قلمتان بد می‌نویسد یا قصد تغییر جوهر دارید.
– زمان تمیز کردن بخش سرقلم: اگر قلمتان را با جوهرهای خاصی پر کرده‌اید یا می‌خواهید قلمتان را به صورت کامل تمیز کنید.
نکات ابتدایی تمیز کردن خودنویس:
اگر قلمتان به خوبی می‌نویسد و قصد تغییر جوهر ندارید، تمیز کردن پایه‌ای کافی خواهد بود.
مرحله یک: جدا کردن اجزای قلم
ابتدا درب قلم را بردارید. سپس بخش سرقلم و گیره را از بدنه جدا کنید. اگر خودنویسی دارید که از کارتریج یا کانورتر استفاده می‌کند، آن را نیز از قلم جدا کنید.
مرحله دوم: شستشوی بخش سرقلم
بخش سرقلم و گیره را چند ثانیه زیر آب سرد نگه دارید. این کار جوهرهای اضافی که به راحتی قابل پاک شدن هستند را تمیز می‌کند.
مرحله سوم: خیساندن بخش سرقلم و گیره
یک فنجان آب تمیز آماده کنید و بخش سرقلم و گیره را داخل آن قرار دهید تا کاملا خیس شود. وقتی که آب از جوهر اشباع شد، عوضش کنید. این کار را آنقدر تکرار کنید تا زمانی که آب حداقل یک ساعت تمیز بماند. توجه داشته باشید که برخی از جوهرها – به ویژه جوهرهایی که ضدآب هستند – ممکن است بیشتر از مابقی جوهرها زمان برای تمیز شدن نیاز داشته باشند.
مرحله چهارم: خشک کردن بخش سرقلم و گیره
بخش سرقلم و گیره را از آب بیرون بیاورید و اجازه دهید تا کاملاً خشک شود. این مرحله ممکن است تا ۲۴ ساعت طول بکشد. برای بدست آوردن بهترین نتیجه، سرقلم وگیره را در یک پارچه نرم یا دستمال کاغذی قرار دهید و سرقلم را رو به پایین در یک فنجان کوچک قرار دهید تا به خوبی آب از قلم خارج شود.
مرحله پنجم: مجددا قلم را سرهم کنید
با احتیاط، بخش سرقلم و گیره را نصب کنید و اگر از کارتریج یا کانورتر استفاده می‌کنید آنها را هم به جایگاه خود برگردانید.
چگونه یک خودنویس را شستشو دهیم
اگر قلمتان بد می‌نویسد یا می‌خواهید جوهر را عوض کنید، توصیه می‌کنیم قلم را بشویید.
“شستشو” به معنای این است که آب را با فشار کمی از سرقلم خارج کنید تا آن را تمیز کند.
اگر قلمتان از کارتریج یا سیستم پر کردن داخلی استفاده می‌کند، از دستورالعمل‌های زیر استفاده کنید:
مرحله اول: جدا کردن اجزای قلم و شستشوی بخش سرقلم و گیره
اجزای قلم را جدا کنید و مراحل یک و دو دستورالعمل‌های تمیز کردن پایه‌ای بالا را انجام دهید .
مرحله دوم: شستشوی سیستم پرکننده
قسمت جلویی کارتریج یا بدنه را در یک فنجان آب قرار دهید. محفظه جوهر را از آب پر و خالی کنید تا تمیز شود.
مرحله سوم: سرهم بندی جزیی اجزا
کارتریج یا بدنه را به سرقلم متصل کرده و سرقلم را در یک فنجان آب قرار دهید.
مرحله چهارم: شستشوی تغذیه‌کننده
از کارتریج یا سیستم پر کننده داخلی برای پر کردن آب به داخل و بیرون از قلم استفاده کنید. این کار را آنقدر تکرار کنید تا زمانی که هیچ جوهری دیگر در زمان فشار دادن آب به بیرون از قلم قابل مشاهده نباشد. هر موقع که آب در فنجان زیادی جوهری شده است تعویضش کنید.
مرحله پنجم: خیساندن بخش سرقلم
بخش قلم را چند ساعت در آب بگذارید تا تمام جوهرهای موجود در آن خارج شود.
مرحله ششم: خشک کردن بخش سرقلم و سرهم‌بندی مجدد
بخش سرقلم را خشک کرده و قلم را مجدداً سرهم‌بندی کنید و اجزا را در جای خود قرار دهید.
وسایل تمیز کردن خودنویس
اگر قلمتان کارتریج یا سیستم پرکننده داخلی ندارد، داشتن لوازم تمیز کردن خودنویس برایتان بسیار حیاتی است. لوازم تمیز کردن شامل سرنگ یا پیپت است که به قلم متصل می‌شود مشابه یک کانورتر،به شما این امکان را می‌دهد تا قلم را به درستی شستشو دهید. همچنین برای افرادی که می‌خواهند چند قلم را همزمان شستشو دهند، بسیار مفید است. یک سرنگ یا پیپت حجم بیشتری از آب را نسبت به یک کانورتر
نگه می‌دارد، بنابراین با استفاده از لوازم تمیز کردن برای شستشوی قلم زمان کمتری صرف می‌شود.
کیت‌های تمیز کردن خودنویس
معمولاً یک کیت تمیز کردن خودنویس شامل یک سرنگ و پیپت و یا چیزی مشابه کارتریج می‌باشد. حتما دقت کنید و اطمینان حاصل کنید که کیت و قلم با یکدیگر سازگار باشند. در زیر، نحوه استفاده از کیت جوهر تمیز کن خودنویس Platinum با یک Kaweco Sport نمایش داده شده است.
- کارتریج یا کانورتر را بیرون بیاورید و بالب(شبیه به کارتریج) را در بخش گیره نصب کنید.
- قلم را بشویید تا تمیز شود.
چگونه بخش سرقلم را تمیز کنیم
در برخی از خودنویس‌ها، بخش سرقلم قابلیت تفکیک پذیری بیشتری دارد و این امکان را فراهم می‌کند که فرایند تمیز کردن دقیق‌تر انجام شود. این اصلاحات مخصوصا زمانی مفید هستند که قلم با جوهرهای ویژه مانند جوهرهای اکلیلی، آهن-گال یا جوهرهای بر پایه پیگمنت باشد. هنگام جدا کردن بخش سرقلم بسیار دقت کنید و اگر احساس می‌کنید قلم در آن گیر کرده است،آن را با زور خارج نکنید. این کار ممکن است گارانتی قلمتان را از بین ببرد و اگر مراقب نباشید، این اتفاق می‌تواند به سرعت پروسه‌ی تمیزکردن قلمتان را به پروسه‌ی خرابکاری آن تبدیل کند! حتما کارتریج یا کانورتر را قبل از تلاش برای جدا کردن سرقلم و تغذیه‌کننده، از بدنه جدا کنید.
هنگامی که سرقلم و تغذیه‌کننده از گیره جدا شدند، هر سه را بشویید و بگذارید چند ساعت در آب بمانند. سپس آنها را بر روی یک پارچه یا دستمال کاغذی بگذارید تا خشک شوند، سپس سرقلم و تغذیه‌کننده
را دوباره روی گیره نصب کنید و قلم را مجددا سرهم‌بندی کنید.
چگونه یک کانورتر را تمیز کنیم
بعضی از کانورترها – مانند LAMY Z 28 و Schmidt K5 می‌توانند جدا شوند، که به شما این امکان را می‌دهد که جوهر یا آبی که به پشت پیستون گیر کرده است را نیز تمیز کنید.
مرحله اول: حلقه پیستون را بیرون بیاورید
کانورتر را به سمت راست بچرخانید تا پیستون به سمت بالا بیاید. حلقه‌ی متصل به کانورتر را پادساعتگرد بچرخانید تا بیرون بیاید.
مرحله دوم: پیستون را بیرون بیاورید و تمیز کنید
پیستون را به آرامی از کانورتر به سمت بیرون بکشید تا خارج شود. محفظه جوهر را تمیز کنید و بگذارید به خوبی خشک شود.
مرحله سوم: (اختیاری) به پیستون ژل سیلیکونی بزنید
می‌توانید مقدار کمی ژل سیلیکونی به پیستون بزنید تا حرکت آن در کانورتر نرم و راحت‌تر شود.
مرحله چهارم: کانورتر را مجددا سرهم‌بندی کنید
پیستون را در لوله کانورتر قرار دهید و نصب کنید. حلقه را روی پیستون قرار دهید. توجه داشته باشید که برخی از حلقه‌ها (مانند حلقه‌های LAMY) ممکن است برای اتصال مناسب، نیاز به فشار کمی داشته باشند.
تمیز کردن کانورتر خودنویس
حلقه‌ی پیستون را بیرون بیاورید
پیستون را بیرون بیاورید و تمیز کنید
در صورت نیاز به ان ژل سیلیکونی بزنید
کانورتر را مجددا سرهم‌بندی کنید
چگونه درب خودنویس را تمیز کنیم
بعضی از خودنویس‌ها دارای یک درپوش داخلی هستند که در پایه درب اصلی قرار می‌گیرد. این قسمت به جلوگیری از خشک شدن سرقلم کمک می‌کند، اما جوهر می‌تواند بین دیواره‌های درب اصلی و درپوش داخلی گیر کند. شما می‌توانید بعضی از درپوش‌های داخلی را بیرون بیاورید (این کار به کمی مهارت نیاز دارد). توجه داشته باشید که برخی از درپوش‌های داخلی محکم به درب اصلی متصل شده‌اند و قابل جداشدن نیستند.
مرحله اول: طراحی یک وسیله ساده برای خروج درپوش داخلی
یک لایه‌ی لاستیکی را دور یک مداد بگذارید. ما توصیه می‌کنیم که همانند تصویر بالا که نشان داده شده است، به جای انتهای مداد که معمولاً یک پاک‌کن قرار دارد لاستیک را دور قسمتی از مداد که نوک آن تیز نشده است بگذارید، زیرا قسمت فلزی دور پاک‌کن ممکن است دیواره‌های درپوش داخلی را خراش دهد. لایه‌ی لاستیکی را دور قلم سفت نگه دارید تا شل نشود.
مرحله دوم: وسیله‌ای که در بالا ساختید را در درب اصلی قرار دهید
قسمت لاستیکی را در درب اصلی خودنویس وارد کنید. مداد را کمی بچرخانید تا راحت‌تر وارد درب اصلی قلم شود.
مرحله سوم: درپوش داخلی را بیرون بیاورید
مداد را از درب بیرون بکشید. برای برخی از درپوش‌های داخلی قلم، این ابزار ممکن است آنقدری بزرگ نباشد تا درپوش داخلی را گیر بیاندازد. برای حل این مسئله می‌توانید یک لایه لاستیک دیگر را بالای لایه اول بگذارید تا ابزارتان را بزرگ‌تر کند.
مرحله چهارم: درب اصلی را تمیز کنید
از یک گوش‌پاک‌کن یا آب برای تمیز کردن درب اصلی استفاده کنید. درب را قبل از جایگذاری درپوش داخلی به خوبی خشک کنید. پیش از سرهم‌بندی مجدد قلم مطمئن شوید که درپوش داخلی را به درب اصلی به خوبی فشار داده‌اید و چفت شده باشد.
تکنیک‌هایی برای خودنویس‌های پلیکان و لامی
چگونه خودنویس پلیکان demonstrator حود را تمیز کنیم
بعضی از خودنویس‌های پلیکان بدنه‌ی شفاف دارند و همین علت نام‌گذاری انها (demonstrator) است. آب و جوهر ممکن است در قسمت گیره‌ی این خودنویس‌ها گیر کند. ما به شما راهکار ساده‌ای را پیشنهاد می‌دهیم که فقط با استفاده از یک سرنگ مشکلتان را حل کند.
مرحله اول: خودنویس را پاک کنید و سرقلم را جدا کنید
قلم را خیلی ساده پاک کنید، سرقلم را پادساعتگرد بچرخانید تا از گیره جدا شود. سرقلم را کنار بگذارید.
مرحله دوم: سرنگ را داخل گیره کنید
یک سرنگ را پر از اب کنید، آب را با فشار از سرنگ به داخل بدنه بریزید و دیواره‌های داخل بدنه و قسمت گیره را به‌خوبی تمیز کنید. اگر هنوز هم جوهر باقی مانده و با فشار آب پاک نشده است می‌توانید به کمک یک گوش‌پاک‌کن و یا دستمال کاغذی جوهر را پاک کنید.
مرحله‌ی سوم: قسمت داخلی بدنه را خشک کنید
با یک گوش‌پاک‌کن رطوبت داخل بدنه را خشک کنید
مرحله‌ی چهارم: سرهم‌بندی مجدد
وقتی سرقلم کاملا خشک شد آنرا به بدنه‌ی خودنویس متصل کنید.
تمیز کردن خودنویس لامی ۲۰۰۰
خودنویس لامی ۲۰۰۰ ظاهری یکپارچه دارد و غیرقابل جدا شدن به‌نظر می‌آید. اما قسمت تغذیه‌کننده و سرقلم که بهم متصل هستند می‌توانند از بدنه جدا شوند و داخل خودنویس را تمیز کنید.
مرحله‌ی اول: پاک کردن قلم
قلمتان را بصورت ساده پاک کنید، درب لامی ۲۰۰۰ خود را باز کنید تا قسمت گیره که پیچی هست نمایان شود
مرحله‌ی دوم: جدا کردن گیره از بدنه
بخش گیره را با یک دست نگه دارید و بدنه را به جهت عقربه‌های ساعت خلاف عقربه‌های ساعت بچرخانید. مراقب باشید که حلقه فلزی نازک روی بالای بخش گیره را گم نکنید. این قطعه باعث می‌شود که درب قلم به طور کامل به بدنه قفل شود. ما توصیه می‌کنیم حلقه را بردارید و آن را در مکانی مطمئن قرار دهید تا در طی تمیز کردن از دستتان نیفتد.
مرحله سوم: سرقلم و تغذیه‌کننده را از بدنه جدا کنید
گیره را با یک دست نگه دارید و از دست دیگرتان برای فشردن ملایم بالای سرقلم و پایین تغذیه‌کننده استفاده کنید. مراقب باشید که به خود سرقلم فشار نیاورید. بدنه را به سمت عقب بکشید. هنگامی که قسمت عقب تغذیه‌کننده نمایان شد، می‌توانید تغذیه‌کننده را گرفته و سرقلم و تغذیه‌کننده را به طور ملایم بیرون بکشید.
مرحله چهارم: بخش گیره را تمیز کرده و سرهم‌بندی کنید
سرقلم و تغذیه‌کننده را در آب خیس کنید تا تمیز شوند. سرقلم را به درستی در جای خود قرار دهید. بالای سرقلم باید به سمت منحنی بخش گیره قرار گیرد.
مرحله پنجم: قلم را مجددا سرهم‌بندی کنید
حلقه فلزی قلم را سرجای خود قرار دهید و بدنه را به بخش گیره بچسبانید.
چگونه از محلول‌های پاکسازی خودنویس استفاده کنیم
۱-محلول‌های پاکسازی تجاری
گاهی اوقات آب برای تمیز کردن یک قلم کافی نیست. شرکت‌های متفاوتی محلول‌های پاک کننده را به طور خاص برای خودنویس‌ها طراحی می‌کنند. برای استفاده از محلول پاک کننده تجاری مراحل زیر را دنبال کنید:
مرحله اول: سرقلم را با استفاده از آب تمیز کنید
مرحله دوم: محلول تمیز کردن را طبق دستورالعمل‌های موجود در بسته‌بندی آن آماده کنید. برای افزایش مدت زمان استفاده از محلول، چند میلی‌لیتر از آن را به یک شیشه کوچکتر یا قوطی جوهر خالی منتقل کرده و بقیه را برای تمیز کردن‌های آینده نگه دارید.
مرحله سوم: سرقلم را طبق دستورالعمل‌های موجود در جعبه در محلول پاکسازی خیس کنید. توجه: تجربه‌ای که تیم جی‌پن داشته است، این است که اگر قلمتان بیشتر از مدتی که در دستورالعمل گفته شده است در آن خیس بخورد، هیچ اتفاقی برای آن نمی‌افتد و نگران تایم آن نباشید.
مرحله چهارم: سرقلم را با آب بخوبی شستشو دهید. باقی ماندن محبوب‌های پاک کننده در قلم می‌تواند باعث اختلال در کارکرد قلم شود.
مرحله پنجم: سر قلم را خشک کرده و قلم را مجددا سرهم‌بندی کنید.
۲-محلول‌های پاک‌کنننده خانگی
می‌توانید قلم خود را با محلول‌هایی ساده که می‌توانید در خانه درست کنید هم تمیز کنید، تاکید می‌کنیم که هیچوقت قلم خود را با الکل و استون پاک نکنید! زیرا این کار باعث صدمات برگشت‌ناپذیری به قلمتان شود. به جای آنها از موادی که در زیر به شما معرفی می‌کنیم استفاده کنید:
– مایع ظرفشویی: مقدار کمی از مایع ظرفشویی را با آب مخلوط کنید.
– آمونیاک: برای رفع گرفتگی‌های سخت‌تر یا جوهرهایی که تمیز کردنشان دشوارتر است، می‌توانید از مخلوط آب و آمونیاک به نسبت ۱۰ به ۱ استفاده کنید. استفاده از آمونیاک برای تمیز کردن اجزای قلم از جنس آلومینیوم، برنج یا مس خودداری کنید چرا که آمونیاک ممکن است باعث خوردگی در این فلزات شود.
– سفید کننده: به عنوان آخرین اقدام، می‌توانید از مخلوطی بسیار ضعیف (تقریباً نسبت ۲۰ به ۱) از آب و سفید کننده استفاده کنید. این مورد را با احتیاط انجام دهید، زیرا این ماده ممکن است به برخی اجزای قلم آسیب برساند، و قطعات قلم را به مدت طولانی در این مخلوط قرار ندهید. هیچ وقت آمونیاک و سفید کننده را با یکدیگر مخلوط نکنید، زیرا ممکن است تولید بخارات سمی کند و برای ریه‌تان آسیب‌رسان باشد.
نکات وترفندهای عمومی
– اگر آب شهری که مصرف می‌کنید سنگین باشد (حاوی مقدار زیادی مواد معدنی خاص باشد)، ممکن است بعد از بخار شدن ذراتی را در قسمت تغذیه کننده و یا بدنه برجای بگذارد و این اتفاق باعث مسدود شدن جریان جوهر می‌شود. توصیه می‌کنیم در تمیز کردن خودنویستان از آب مقطر استفاده کنید.
– فقط از آب سرد یا ولرم (دمای اتاق) برای تمیز کردن خودنویس استفاده کنید، زیرا آب گرم ممکن است برخی از اجزای قلم را خراب کند.
– اگر قصد تمیز کردن معمولی خودنویس را دارید و می‌خواهید جوهر در کارتریج یا کانورتر را نگه دارید، از تکه‌ای چسب برای بستن ناحیه‌ی باز کانورتر و کارتریج استفاده کنید تا از خشک شدن جوهر جلوگیری کنید.
– جوهرهای آهن-گال، پیگمنتی و جوهرهای اکلیلی به طور کلی برای خودنویس‌ها آسیب‌رسان نیستند. با این حال، اگر قصد ندارید قلمی که با یکی از این جوهرها پر شده است را برای یک هفته یا بیشتر استفاده کنید، توصیه می‌کنیم جوهر را از خودنویستان خالی کنید.
نتیجه‌گیری
با مراقبت و نگهداری درست و همچنین تمیز کردن‌های دوره‌ای، خودنویستان می‌تواند تا مدت بسیار زیادی بدون مشکل و همانند روز اول کار کند. اگر سوالی دارید با ما در میان بگذارید!
